بیانات حضرت آیت الله علوی بروجردی به مناسبت فرارسیدن شهادن مظلومانه حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)

وصیت‌نامه حضرت زهرا س پیامی است ماندگار که قدر و ارزش حضرت و اهمیت حرکت و رسالت ایشان را نشان می‌دهد

بسم الله الرحمن الرحیم

فضایل حضرت زهرا (سلام الله علیها) در کتب شیعه و عامه

در آستانه شهادت صدیقه کبری (سلام الله علیها) هستیم؛ بانویی که ملقب به ام ابیها است. بارها عرض کرده‌ام که ماهیت ما، هویت شیعه، مذهب اهل بیت (علیهم السلام) و هویت اسلام بستگی به این بانو دارد. چون تنها مکتب اصیل همان مکتبی است که اهل بیت (علیهم السلام) می‌گویند. این بانو در حفظ هویت اصیل اسلام و اثبات آن در زمان عمر کوتاهش بسیار کوشید و تلاش ایشان به ثمر نشست. آنچه پیغمبر در حدیث کساء راجع به ایشان فرمود، چیزی نیست که فقط شیعه نقل کرده باشد. مضامین حدیث کساء در کتب عامه همه نقل شده است. موارد و جهاتی که در فضیلت حضرت صدیقه (سلام الله علیها) از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) وارد شده، از جمله « فاطمة بضعة منی فمن أغضبها أغضبنی » یا « فاطمة بضعة منی ، فمن آذاها فقد آذانی ، ومن سرها فقد سرنی » یا « فاطمة بضعة منی یریبنی ما أرابها ، ویؤذینی ما آذاها » هم در کتا‌ب‌های شیعی است و هم در کتاب‌های اهل سنت. تعبیر «فاطمة سیدة النساء العالمین» نیز که از پیامبر (صلی الله علیه و آله) نقل شده هم در کتب شیعی است و هم در کتب اهل سنت.

اهیت نقش حضرت زهرا (س) در فاصله رحلت پیغمبر (ص) تا شهادت حضرت

حتی اگر همه آنها را هم کنار بگذاریم و فقط فاصله رحلت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) تا شهادت حضرت صدیقه (سلام الله علیها) را لحاظ کنیم، یعنی فقط گفتار و کردار ایشان را در این دوره زمانی کوتاه لحاظ کنیم به اهمیت و نقش ایشان پی می‌بریم. بارها به بعضی از عزیزان که در مقام تحقیق هستند عرض کرده‌ام که اساساً لازم نیست به منابع شیعه تکیه کنید و از آنها مطلب نقل کنید؛ اگر فقط از کتب عامه هم استفاده کنید هم احراق بیت از آن بیرون می‌آید و هم سقط جنین و هم جهات دیگر مانند فرمایش وجود مقدس امام صادق (علیهم السلام) که فرمود: «وَ کانَ سَبَبُ وَفاتِها اَن قُنْفُذَ مَوْلی عُمَرَ لَکَزَها بِنَعْلِ السیْفِ بِاَمْرِهِ فَاَسْقَطَتْ مُحْسِنا». همه اینها مطالبی است که از منابع عامه درمی‌آید.

تغافل عامدانه عامه از سرنوشت حضرت زهرا (سلام الله علیها) پس از وفات پیامبر (صلی الله علیه و آله)

ما فقط یک پرسش داریم: چرا اینها اصرار دارند که در خصوص این دوره هفتاد و پنج روزه یا نود و پنج روزه بحث و صحبتی نشود؟ آنها در کتاب‌هایی که به‌روز می‌نویسند فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را تعظیم می‌کنند و بزرگ می‌دارند، اما همه آنچه می‌گویند مربوط به قبل از وفات پیغمبر (صلی الله علیه و آله) است، اما درباره بعد از وفات پیغمبر (صلی الله علیه و آله) هیچ چیز نمی‌گویند. حتی درباره خطبه ایشان در مسجد، که در بلاغات النساء آمده و به اصطلاح جز شاهکارهای زنان در ادبیات عرب است، نقل می­کند اما نه به عنوان اعتقاد خودش، بلکه به عنوان متونی زیبا که شاهکار ادبی است؛ ولی آقایان هیچ بر محتوای خطبه تکیه‌ای نمی‌کنند؛ و نیز درباره خطبه ایشان برای زنان مدینه چیزی نمی‌گویند. درباره رفتاری که با ایشان شده و نیز منش ماندگاری که از ایشان به جا مانده چیزی نمی‌گویند؛ وقتی ایشان فرمود: «غسلنی فی اللیل کفنی فی اللیل دفنی فی اللیل»؛ اینها سخنانی ماندگار از ایشان است؛ اگر کسی به حضرت زهرا (سلام الله علیها) رسید نمی‌تواند از اینها غفلت کند. پیغمبر (صلی الله علیه و آله) فقط یک دختر داشت که در فاصله‌ای کوتاه بعد از پیغمبر از دنیا رفت؛ چه شد که مردمی که عاشق پیغمبر (صلی الله علیه و آله) بودند در تشییع جنازه و نماز دخترش نبودند؟ وقتی بقیع می‌روید تمام صحابه، حتی غلام حبشی که از آفریقا آمده و مسلمان شده، قبر مشخصی دارد، اما فاطمه زهرا (سلام الله علیها) قبر ندارد و قبرش مخفی است. چرا اولیای حکومت بر فاطمه (سلام الله علیها) نماز نخواندند؟ «لانها اوصیک بذلک».

اهمیت وصیت‌نامه حضرت زهرا (سلام الله علیها) و پیام آن

اما وصیت‌نامه ایشان پیامی است ماندگار که قدر و ارزش حضرت و اهمیت حرکت و رسالت ایشان را نشان می‌دهد و اگر همه هم بخواهند از عظمت کار ایشان بکاهند یا اساساً آن را نادیده بگیرند همین چند کلمه وصیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) ماندگار است و ولایت امیرالمؤمنین را حفظ می‌کند. بعد از وفات حضرت صدیقه (سلام الله علیها) جفای فراوانی در حق امیرالمؤمنین (علیه السلام) کردند که بُخاری بخشی از آن را نقل می‌کند. شعری هم هست که گاه در روضه‌ها خوانده می‌شود. حضرت صدیقه (سلام الله علیها) به علی (علیه السلام) می‌گوید:

گفتا شنیده‌ام که خلق سلامت نمی‌کنند                  گفتا مگو، جواب سلامم نمی‌دهند

مضمون این شعر را بخاری نقل می‌کند. بعد از صدیقه کبری (سلام الله علیها)، وضعیت علی (علیه السلام) به گونه‌ای شد که حاضر نبودند ایشان از کوچه‌ای که همیشه عبور می‌کرد عبور کنند. این اتفاقات افتاده است، ولی در چنین اوضاع و احوالی علی بن ابیطالب (علیه السلام) زبانش باز نیست تا بگوید بر فاطمه (سلام الله علیها) چه گذشته و حرکت و رسالتش چه بوده است، اما همان وصیت فاطمه (سلام الله علیها) حتی علی بن ابی‌طالب (علیه السلام) را هم بعد از وفات زهرا (سلام الله علیها) حفظ می‌کند. هر کسی علی (علیهم السلام) را می‌بیند می‌گوید علی (علیه السلام) همسر دختر پیامبری است که قبرش مخفی است و نماز میتش را اولیای حکومت نخواندند. حضرت زهرا (سلام الله علیها) وقتی می‌خواست وصیت کند، علی (علیه السلام) را خواست و به ایشان گفت من وصایایی دارم. اگر می‌توانی عمل کنی و وعده می‌دهی که عمل کنی وصیتم را بگویم و الا به ابن‌زبیر خواهم گفت.[1] حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: «نه زهرا جان! هر چه بگویی عمل خواهم کرد»؛ و عمل کرد. حتی در جایی که می‌خواستند قبرها و شبیه قبرها را نبش کنند، علی بن ابیطالب بیرون آمد و نگذاشت و گفت این وصیت باید محفوظ بماند. لذا ایشان بسیار مقید بود که به وصیت‌نامه عمل کند. بعدها شخص عالمی تحقیق می‌کرد و به این نتیجه رسید که جایی که صدیقه کبری (سلام الله علیها) دفن شده خانه خودش است؛ و قبر ایشان نه در مسجد است و نه بین منبر و محراب. نقل می‌کنند که همین شخص، کسی را که احتمالاً حجة بن الحسن (صلوات الله و سلامه علیه) یا خود حضرت صدیقه (سلام الله علیها) بود، در خواب دید که به او گفتند: چه اصراری داری که جای قبر را مشخص کنی. حتماً جهتی در این کار است که این قبر مخفی باشد؛ این قبر باید مخفی بماند تا روزی که فرزند منجی و منتقم ایشان بیاید و این قبر را آشکار کند.

ما در آستانه شهادت صدیقه کبری (علیهم السلام) هستیم؛ مصیبتی که حتی سیدالشهدا (علیهم السلام)، زینب کبری (سلام الله علیها) و همه ائمه (علیهم السلام) بر آن گریه می‌کنند. در احوال امام جواد (علیه السلام) هم این مسئله را می‌بینیم. ایشان، در دوران کودکی، در محضر آقا علی بن موسی الرضا (علیه السلام) وقتی ذکر مصیبت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) شد می‌گریستند و برای مادرشان عزا می‌گرفتند. برخی خواسته‌اند بگویند عزاداری حضرت صدیقه (سلام الله علیها) دلیلی ندارد، ولی ما معتقدیم دلیل دارد و باید برای ایشان ذکر مصیبت شود تا پیام رسالت و حرکت ایشان زنده بماند. بنابراین، تقاضا می‌کنم، ولو اینکه این تقاضا لغو باشد، که یاد ایشان و رسالتشان را گرامی بداریم. نیازی نیست به مردم بگوییم؛ چون خودشان انجام می‌دهند و ما را هم به کار می‌کشند. سال گذشته شهادت صدیقه کبری (سلام الله علیها) مصادف با نوروز شد ولی مردم حرمت نگه داشتند؛ و امسال که اساساً قبل از نوروز هم هست حتماً مراسم ایشان به‌خوبی برگزار می‌شود. امیدواریم ما هم در این قصه بهره‌مند باشیم و انجام وظیفه کنیم و رسالتی را که بر عهده ما است انجام دهیم.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته

---

[1] . مقصود از ابن‌زبیر، عبدالله بن زبیر نیست، بلکه پسرعموی خود حضرت صدیقه (سلام الله علیها) است.