شبهه ابن تیمیه در آیه اطعام در مورد اهل بیت (ع)

شبهه ابن تیمیه در آیه اطعام در مورد اهل بیت (ع)

او  (ابن تیمیه) مى گوید:

علاّمه حلّى دروغ هایى را نقل مى کند که برجهل نقل کننده آنها دلالت دارد، مثلاً مى گوید: 

سوره «هل اتى» در حقّ اهل بیت نازل شده است .

و این سخن وى دروغ است ؛

زیرا «هل اتى» به اجماع علما در مکّه نازل شده است ، و ازدواج على با فاطمه پس از هجرت در مدینه انجام گرفته ، و حسن و حسین پس از نزول هل اتى متولّد شده اند؛

پس دروغ بودن سخن وى بر آگاهان به نزول آیات و سیره آن بزرگواران پوشیده نیست.(1) در پاسخ مى گوییم:

نا آگاهى و نادانى این شخص منحصر به یک باب نیست ، بلکه جاهل به عقاید ، جاهل به فِرَق و مذاهب گوناگون ، جاهل به سیره ، جاهل به احکام ، جاهل به حدیث ، و همچنین جاهل به علوم قرآن است ، به اندازه اى جاهل است که مطالب زیر را نفهمیده است :

   1 ـ مکّى بودن سوره با مدنى بودن برخى از آیات آن و بر عکس هیچ منافاتى ندارد و این امر در سوره هاى قرآن امرى عادّى است(2) . و این همان قول ابن حصّار است که مى گوید : گاهى آیه اى از سوره مکّى ، مدنى است و آیه اى از سوره مدنى ، مکّى است(3) . 2 ـ مطمئن ترین راه براى تشخیص مکّى یا مدنى بودن سوره آن است که درباره شأن نزول آن روایات مستفیضه وجود داشته باشد نه روایات بى سند و منقطع ، بنابراین شیعه حدیث را جعل نکرده تا بر جهل ناقل آن و علاّمه حلّى دلالت کند، و چنانکه اشکالى در آن باشد مشایخ اهل سنّت با علاّمه حلّى در آن یکسان خواهند بود . 3 ـ ادّعا مى کند که علما بر مکّى بودن آن اتّفاق دارند ؛ این سخن حقیقت ندارد ، بلکه اکثریّت خلاف آن را گفته اند ؛ چنانکه خازن در تفسیرش(4) از مجاهد و قتاده و بسیارى از راویان اهل سنّت نقل کرده است . 4 ـ افرادى چون حسن و عکرمه و کلبى و دیگران با اینکه به مکّى بودن آیه یا آیاتى از این سوره قائلند ، صریحاً گفته اند آیاتِ مربوط به إطعام ، مدنى است . 5 ـ و این سخن او که هر سوره اى مکّى باشد حتماً پیش از هجرت نازل شده است ، سخن درستى نیست ؛ زیرا ممکن است پس از هجرت و در آخرین سفر پیامبر (حجّة الوداع) نازل شده باشد . به ویژه با توجّه به قول ابن جبیر و حسن و ضحّاک و عکرمه و عطاء و قتاده که گفته اند : (وَأَسِیراً) همه مؤمنان را دربر مى گیرد حتّى بردگان را ، و ابن جریر و دیگران نیز بر این باورند .(5)

1 ـ منهاج السنّة 2 : 117 .

2ـ  الغدیر 1 : 255 و 288 .

3 ـ الإتقان 1 : 23 [1/38] .

4 ـ تفسیر الخازن 4 : 356 [4/337] .

5ـ شفیعی شاهرودی،  گزیده اى جامع از الغدیر، ص 305.