فصل اوّل: سه دلیل از دلائل امامت امیر المؤمنین علیه السّلام ،طریق سوّم،«مسلم بن حجّاج» صاحب کتاب «صحیح مسلم»

طریق سوّم

سوّمین حیله اى که براى از کار انداختن «حدیث ثقلین» بکار برده اند، تحریف حدیث شریف است، البتّه تحریف به معناى نقصان، به این معنى که: قسمتى از حدیث را که دلالت کامل «حدیث ثقلین» مبتنى بر آنست، حذف کرده و نقل ننموده اند، و از کسانى که متمسّک به این حیله شده اند «مسلم بن حجّاج» صاحب کتاب «صحیح مسلم» از صحاح ششگانه، و «خطیب بغدادى» در کتاب «تاریخ بغداد» مى باشند.

خطیب در کتاب تاریخش بعد از ذکر سند، «حدیث ثقلین» را بدینگونه نقل مى کند:

«إنَّ رَسُولَ اللهِ صلّى الله عَلَیْهِ (وآله) وَسَلَّمَ قالَ: یا أیُّها النّاسُ، إنِّی فَرَطٌ لَکُمْ وَأَنْتُمْ وارِدُونَ علَیَّ الحَوْضَ، وَإنّی سائِلُکُمْ حینَ تَرِدُونَ عَلَیّ عَنِ الثَّقَلَیْنِ، فَانْظُرُوا کَیْفَ تَخْلُفُونی فیهِما: الثّقْلُ الأکْبرُ کِتابُ اللهِ، سَبَبٌ طَرَفُهُ بِیَدِ اللهِ وَطَرَفُهُ بِأَیْدیکُمْ، فَاسْتَمْسِکُوا بِهِ وَلا تَضِلُّوا وَلا تُبَدِّلُوا».

ترجمه: بدرستیکه رسول خدا صلّى الله علیه (وآله) وسلّم فرمودند: اى مردم، بدرستیکه من قبل از شما از دنیا مى روم و شما بر سر حوض کوثر بر من وارد مى شوید، و من هنگام ورودتان از دو گوهر گرانبها که بین شما به ودیعه گذاشته بودم خواهم پرسید، خوب دقّت کنید که چگونه حقّ مرا درباره آن دو رعایت کرده اید، یکى از آن دو از موقعیّتى مهمتر برخوردار بوده که آن کتاب خداوند متعال (قرآن کریم) است، ریسمانى که یک طرفش به دست حقّ تبارک و تعالى و طرف دیگرش در دست شماست، به آن چنگ بزنید و گمراه نشوید و آن را تبدیل نکنید.
این تمام عبارت «خطیب بغدادى» در کتاب «تاریخ بغداد»(1) مى باشد، و همانطور که ملاحظه مى شود با اینکه در صدر حدیث، از «ثقلین» نام برده شده، ولى در ذیل آن، از این دو گوهر گرانبها، فقط یکى اسم بر گردیده است و از ذکر دیگرى خوددارى شده است.
و جالب توجّه اینکه همین حدیث، با همین سند که خطیب در کتابش آورده است، بدون کوچکترین تفاوتى در تمامى رجال سند، در سایر مصادر اهل سنّت موجود است و در ذیل آن «ثقل» دیگر نیز اسم برشده است:
«ترمذى» در «نوادر الاصول»(2) حدیث شریف را با همین سند نقل کرده و پس از عبارات مزبور، تتمّه حدیث را بدینگونه ذکر مى کند:
«وَعِتْرَتی أَهْلُبَیْتی، فَإنّی قَدْ نَبَّأَنِی اللَّطیفُ الخَبیرُ أَنَّهُما لَنْ یَفْتَرِقا حَتّى یَرِدا علَیَّ الحَوْضَ».
ترجمه: و عترت من که اهلبیت من هستند (که همان ثقل دیگر است که قرین قرآن کریم مى باشد)، پس بدرستیکه خداوند عالم به خفیّات و داناى کارها به من خبر داد که: این دو از یکدیگر جدا نمى شوند تا اینکه سر حوض کوثر بر من وارد شوند.
قضاوت را به محقّق منصف واگذار مى کنیم، به این دو نقل توجّه نموده و با یکدیگر مقایسه نمائید، آیا اعراض از حقّ و تعصّب خطیب بغدادى حدیث شریف را به این روز انداخته است؟ یا دست خیانتکار ناسخین؟ و یا ناشرین دین به دنیا فروش؟ والله اعلم.
و البتّه ذکر جمیع موارد تحریف (در عصرهاى مختلف تا این زمان) محتاج به مجالى وسیعتر و تألیف جداگانه اى است.


(1) تاریخ بغداد: ج8/442، چاپ دارالکتب العربى ـ بیروت.
(2) نوادر الاصول: 68.