کرامتى از میرزاى قمى قدس سره‏ ،به قم برو و امانت خود را از میرزاى قمى بگیر.

 کرامتى از میرزاى قمى قدس سره‏

مرحوم شیخ محمود عراقى(1) که از شاگردان مبرز شیخ انصارى(2) بوده است. در قسمت پایانى کتاب دارالسلام قصه هایى را با ذکر سند در احوال فقها و علما آورده است که سند بعضى از آنها شیخ انصارى و ملا احمد نراقى(3) است. یکى از این ماجراها مربوط به میرزاى قمى است که شیخ انصارى عصر او را درک کرده است؛ چرا که شیخ انصارى متولد 1214 قمرى است و میرزاى قمى 1231 چشم از جهان فرو بست؛ به عبارت دیگر وقتى میرزاى قمى رحلت کرد، شیخ جوانى هفده ساله بود.

شیخ محمود عراقى در کتاب دارالسلام آورده است که شخصى از راه دریاى عمان عازم حج بود. در بین راه همیان پول خود را درآورده و محاسبه مى‏ کرد که چه مقدر از پول‏هایش خرج شده و چه مقدار مانده است. در همین حال متوجه مى‏ شود که شخصى از طبقه بالاى کشتى او را مى‏ پاید. چند لحظه بعد همان شخص از بالاى کشتى شروع به داد و فریاد کرد که همیان پول مرا دزدیدند، پلیس کشتى آمد و پرس و جو را آغاز کرد. او نشانى و مشخصات همیان این زائر بیت اللَّه الحرام را به آنها داد، که رنگش چنین است و این مقدار پول داخل آن است. آن زائر دید دقیقاً مشخصات همیان او را مى‏ دهد و مى‏ خواهد از این طریق پول‏هایش را به چنگ آورد.

  با خود گفت: خدایا، چه کار کنم؟ الآن است که مرا به جرم دزدى دستگیر کنند و پول‏هایم را نیز از دست بدهم و چه بسا به مجازات برسم. این بود که گفت: یا امیرمؤمنان، این پول‏هاى من نزد شما امانت باشد، و پول‏ها را به دریا انداخت.

مأمورها همه را گشتند تا نوبت به او رسید. او را نیز بازرسى کردند، اما چیزى پیدا نکردند. از این رو شخصى را که در طبقه فوقانى کشتى بود به جرم این‏که تهمت زده است به مجازات رساندند. اما مجازات او هیچ فایده‏ اى به حال این زائر بى‏ نوا نداشت؛ زیرا پول‏هایش را از دست داده بود. با هزار بدبختى به حج رفت و در راه بازگشت، به نجف اشرف و حرم امیرمؤمنان علیه السلام رفت و عرض کرد: یا امیر مؤمنان، ما به شما اعتقاد داریم. من همیان خود را به رسم امانت به شما سپردم و اکنون هم آن را از شما مى‏ خواهم.
شب حضرت امیر مؤمنان على علیه السلام را در عالم رؤیا دید که به او فرمودند: به قم برو و امانت خود را از میرزاى قمى بگیر. از خواب بیدار شد. میرزاى قمى را نمى‏شناخت، اما به طرف قم حرکت کرد. به قم که رسید، از مردم پرس و جو کرد که میرزاى قمى کیست و خانه‏اش کجاست؟ گفتند: مرجع تقلید است و خانه‏اش در فلان محله قرار دارد. خدمت میرزا رسید و ماجرا را برایش نقل کرد. میرزاى قمى نیز همان همیان را از زیر عبایش در آورد و به او داد. وقتى آن را باز کرد، دید پول‏ها دست نخورده است.
«میرزاى قمى نیز مثل دیگران، انسان معمولى بود، اما با زحمت و پشتکار به این مقام رسیده بود. گفته‏اند بسیارى از کراماتى که به دست آورده بود، از راه سکوت و نگه داشتن زبان بوده است».

---

 1) شیخ محمود عراقى فرزند محمود، معروف به صاحب قوامع (م: 1310 ق، تهران) از اکابر علماى امامیه در اوائل قرن چهاردهم هجرى بود. او پس از فراگیرى مقدمات در سال 1255 ق جهت ادامه تحصیل عازم بروجرد گردید. پس از آن به مدت ده سال به شهرهاى سلطان آباد، تهران، مشهد و آذربایجان مسافرت کرد و عاقبت به نجف رفت و در درس شیخ مرتضى انصارى حاضر شد. با وفات شیخ به ایران آمد و در همدان اقامت گزید. سال‏هاى پایانى عمر خویش را در تهران به سر برد و همان‏جا نیز رحلت کرد و جنازه وى به نجف اشرف انتقال داده شد.
 2) شیخ مرتضى انصارى فرزند محمد امین شوشترى (م: 1281 ق) فقیه و اصولى بزرگ امامیه و معروف به شیخ اعظم و خاتم الفقهاء والمجتهدین بود. او در دزفول متولد شد و ابتدا نزد پدر و عموى خویش به تحصیل پرداخت. سال 1232 ق به همراه پدر به عتبات عالیات رفت و به مدت چهار سال نزد سید محمد مجاهد و شریف العلماى مازندرانى درس خواند. پس از آن به نجف رفت و نزد شیخ موسى بن جعفر کاشف الغطاء تلمذ نمود. سال 1240 ق پس از مراجعه به زادگاهش رحل اقامت افکند و از ملا احمد نراقى اجازه اجتهاد دریافت نمود. براى بار دوم سال 1250 ق وارد عراق شد و پس از فوت مرحوم صاحب جواهر در سال 1266 ق مرجع تقلید شیعیان گردید. (اثر آفرینان: زندگى نامه نام آوران فرهنگى ایران از آغاز تا سال 1300 ش، ج 1، ص 320).
 3) ملا احمد نراقى فرزند ملا مهدى (م: 1244یا 1245 ق) از فحول علماى امامیه، فقیه، اصولى، محدث، رجالى، منجم، ریاضى‏دان، حکیم، فیلسوف و شاعر مى‏باشد. او استاد شیخ مرتضى انصارى بود و از پدر خود و سید بحر العلوم و شیخ جعفر کاشف الغطاء روایت مى‏کرده است. (ریحانة الادب، ج 6، ص 160- 162).