بقیع را بهتر بشناسیم

بقیع را بهتر بشناسیم

تاریخچه

پیشینه تاریخی بقیع به دوران قبل از اسلام می رسد ولی در کتب تاریخی به روشنی قدمت تاریخی آن مشخص نشده است. بعد از هجرت مسلمانان به مدینه، بقیع تنها قبرستان مسلمانان گردید. مردم مدینه قبل از آمدن مسلمانان به آن جا اجساد مردگان خود را در دو گورستان «بنی حرام» و «بنی سالم» و گاهی نیز در منازل و خانه های شان دفن می کردند و در واقع بقیع اولین مدفن و مزاری است که به دستور پیامبر اسلام صلی الله علیه واله توسط مسلمین صدر اسلام به وجود آمده است.

اولین شخصی که در آنجا به توصیه پیامبر صلی الله علیه واله دفن شد عثمان بن مظعون بود که از دوستان نزدیک پیامبراکرم و امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیهما السلام به شمار می رفت؛ امیرالمومنین علی علیه السلام در سخنانشان او را بسیار یاد می کردند و از روی علاقه شان به او، نام یکی از فرزندان خود را عثمان نهادند. رسول خدا صلی الله علیه واله برخی از شهدای اُحُد و نیز فرزندشان، ابراهیم، را در آنجا دفن کردند و به این ترتیب بر شرافت آن افزودند. بعدها که عثمان پسر عفان در قبرستان یهودی های مدینه به اسم حس کوکب دفن شد، معاویه بقیع را به قدری گسترده ساخت که قبر عثمان در بقیع قرار گیرد.
بقیع هم اینک مدفن 4 امام معصوم، امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهم السلام است. همچنین قبراکثر همسران پیامبراکرم و نیز عباس عموی پیامبر و فاطمه بنت اسد، مادرگرانقدرامیر المومنین علی علیه السلام و برخی دیگر از بزرگان در این قبرستان قرار دارد. بقیع قبرستانی است مورد احترام همه فرقه های اسلامی، و اکنون در چند قدمی حرم پیامبر صلی الله علیه واله قرار دارد.

ویژگی‌های بقیع

 

حرم بقیع حالت هشت ضلعی داشته است

ویژگی بعدی، داشتن محراب است و این که حرم، خادمانی نیز داشته است. حرم ائمه ی بقیع مانند سایر حرم ها دارای ضریح، روپوش، چلچراغ، شمعدان و فرش بوده است. ابن جبیر می نویسد: قبرشان بزرگ و از سطح زمین بلندتر و دارای ضریحی از چوب می باشد که بدیع ترین و زیباترین نمونه است از نظر فن و هنر. و نقوشی برجسته از جنس مس بر روی آن ترسیم شده و میخ کوبی هایی به جالب ترین شکل در آن تعبیه شده که نمای آن را زیباتر و جالب تر نموده است.
محمد لبیب مصری که در سال ۱۳۲۷ هـ.ق به مدینه سفر کرده، می نویسد:
«در آن جا گنبدی معروف به «قبة البین» قرار دارد که حجره ای در آن وجود دارد. و ضریح امام حسن در داخل قبه ای است و از فلز ساخته شده است و خطوط فارسی بر آن نقش بسته است. به گمانم از آثار شیعیان باشد.»

ویرانی قبور

وهابیان وپیروان بنی امیه در ۸ شوال سال ۱۳۴۳ (هجری قمری) قبور ائمه بقیع را ویران کردند.

تا آن زمان بر روی قبور پیشوایان و سایر بزرگان اسلام که در مدینه مدفون بودند گنبدها و بناهایی قرار داشت. ائمه بقیع در بقعه بزرگی که به‏ طور هشت ضلعی ساخته شده بود و اندرون و گنبد آن سفیدکاری شده بود مدفون بودند. پس از تسلط وهابیان بر مدینه‌ آن‌ها ضمن تخریب قبور آثاری که بر روی قبور قرار داشت را نیز از بین بردند. در جریان این واقعه بارگاه امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام نیز ویران شد.
این حرکت وهابیان اعتراضاتی در پی داشت. علاوه بر ویرانی قبور امامان شیعه، مزار عبدالله بن عبدالمطلب پدرگرامی و آمنه مادرگرانقدر پیامبر اسلام صلی الله علیه واله عباس عموی پیامبراکرم و اسماعیل از فرزندان امام جعفر صادق علیه السلام نیز به طور کامل ویران شد.
وهابیان از حدود ۲۰۰ سال پیش به وجود آمدند و بسیاری از مسایل دین اسلام را منکر شدند.