نارضایتى از عدالت ، مظهر عدل الهى امیر مؤمنان على علیه السلام و ذلیل کننده کافران و منافقان

نارضایتى از عدالت

گاهى ابن تیمیّه آن چنان آتش خشم و کینه خود به امیرالمؤمنین علیه السلام را آشکار مى سازد که شنیدن سخنانش انسان را مى آزارد چه رسد به خواندن و تأمّل و تدبّر در آن. او مى گوید:

نیمى از مردم آن زمان او را عادل نمى دانند. خوارج او را تکفیر مى کنند و غیر خوارج نیز چه از خاندانش یا دیگران مى گویند: او با آن ها منصفانه رفتار نکرده است. پیروان عثمان مى گویند: او از کسانى است که به عثمان ستم کرده است و در کل، آن عدالتى که از عمر ظاهر شد(!!) از على سر نزد; با این که مردمانش بیشتر و گستره آن ها فراگیرتر بود، حتى نزدیک به عدالت عمر نیز از او ظاهر نشده است(!!)1

بسیار طبیعى است مردمى که در طول چند دوره به چپاول گرى و بى عدالتى عادت کرده اند، از عدل امیرالمؤمنین علیه السلام آزرده خاطر شوند. نظام طبقاتى که عمر بنیان آن را نهاد و عرب را از غیر عرب برتر و قریش را تافته جدا بافته قرار داد، نظام سرمایه دارى که عثمان آن را به راه انداخت و بیت المال مسلمانان را سخاوتمندانه در بین اقوام خود تقسیم کرد، مردمى را تربیت کرد که به بى عدالتى و چپاول ثروت ها و قدرت ها عادت کرده بودند، به خاطر نژاد، قبیله و عشیره به پست هاى حساس مى رسیدند، سهمشان از بیت المال بسیار متفاوت از دیگران بود.

اکنون مظهر عدل الهى امیر مؤمنان على علیه السلام و ذلیل کننده کافران و منافقان آمده، دست آن ها را از بیت المال کوتاه کرده، به همه با یک دید نگاه مى کند، بین عرب و عجم فرق نمى گذارد، سهم قریشى بودن را انکار مى کند و پست ها و ولایت ها را بر اساس لیاقت و شایستگى افراد تعیین مى کند، نه بر اساس نژاد و عشیره.


1 . منهاج السنّه: 6 / 18.