مفهوم شهادت در حدیث «فاطِمَة علیها السلام صِدِّیْقَةٌ شَهِیْدةٌ» چیست؟

مفهوم شهادت در حدیث «فاطِمَة علیها السلام صِدِّیْقَةٌ شَهِیْدةٌ» چیست؟
سوال : 
برخى از تفسیر و تحلیل ‏ها پیرامون حدیث «إنَّ فاطِمَة علیها السلام صِدِّیْقَةٌ شَهِیْدةٌ» را خواندم و دیدم اگر بر آن باشیم که از واژه «شَهِیْدةٌ» در این روایت، معنى فقهى آن را بگیریم، که نادرستى آن روشن است؛ چرا که شهید با احکام ویژه‏ اش در فقه، کسى است که در میدان نبرد کشته شود، امّا اگر بر آن باشیم که از واژه‏ «شَهِیْدةٌ» معناى تشبیهى و همانندى در پاداش را بگیریم، زن نیز اگر در حال عادت ماهانه و به دنیا آودن فرزند از دنیا برود، در این معنا و پاداش آن مشترک است، و در نتیجه افتخار و عظمتى براى زهرا علیها السلام نیست که در این ردیف قرار گیرد و گفته شود که: «إنَّ فاطِمَة علیها السلام صِدِّیْقَةٌ شَهِیْدةٌ»؛ بنابراین، تنها این معنا مى ‏ماند که منظور از معنى واژه‏ «شَهِیْدةٌ» همان معناى برتر و مرتبه والایى باشد که سرور بانوان دو عالم در ردیف پیامبران و صدِّیقین و شهیدان و گواهانى قرار گیرد که گواه و الگوى مردم هستند، امّا دریافت این مفهوم از واژه «شهید» با استدلال به این حدیث ممکن نیست، چرا که واژه شهید و شهیده در معنا و مفهوم اعمّ از مدّعاست.
جواب : 
باسمه جلت اسمائه; شهید به معنى کسى است که در راه دفاع از حق به وسیله شمشیر یا سلاح و یا وسیله دیگرى که بر او بزنند و کشته شود. چنین کسى اگر در میدان نبرد کشته شد، حکمى از احکام فقه به او اختصاص دارد و آن عدم نیاز به غسل است. و با این‏ وصف، آیا کسى مى‏ تواند چنین پندارد که امیرمومنان به‏ خاطر آن‏ که در میدان نبرد کشته نشد، شهید نیست؟ اما استناد مرگ فاطمه علیها السلام به زدن آن حضرت با تازیانه و فشردن میان در و دیوار، واقعیت غمبارى است که روایات رسیده در این مورد بسیار است. در این باره به «کامل الزّیارات» و به خبر «حمّاد بن ‏عثمان» از امام صادق بنگرید که مى ‏گوید: در سفر معراج پیامبر، به هنگام گزارش از آینده امّت، به آن حضرت گفته شد: امّا دخترت زهرا علیها السلام، پس از رحلت تو، مورد ستم قرار خواهد گرفت. او را در حالى که باردار است، خواهند زد و او جنین خود را بر اثر آن ضربات ظالمانه خواهد افکند و به شهادت خواهد رسید! «وَ امّا إبْنَتُکَ فاطِمَة فَتُظْلَم وَ هِىَ....». (1)

-------------------------------------------------------------------------------
1 ـ کامل الزّیارات/ ص 333.
تلفن: [phone] نمابر: 37747557-25-0098 پست الکترونیکی: [e-mail]

http://www.rohani.ir/istefta-578.htm