فصل اوّل: سه دلیل از دلائل امامت امیر المؤمنین علیه السّلام ،طریق اوّل مبتکر!! این طریق «ابوالفرج ابن جوزى» است.

طریق اوّل

مبتکر!! این طریق «ابوالفرج ابن جوزى» است.

ابن جوزى کتابى تألیف کرده است بنام «العِلَل المتناهیة فى الاحادیث الواهیة»، و احادیثى را که به خیال خودش «ضعیف» بوده و از نظر سند مخدوش است در آن کتاب درج کرده است(1)، وى «حدیث ثقلین» را از جمله آن احادیث قرار داده، او این حدیث شریف را با یک سند ـ آرى، فقط با یک سند ـ نقل کرده و پس از آن در سلسله سند حدیث خدشه نموده است(2).
و ما تاکنون غیر از «ابن جوزى» به کس دیگرى برخورد نکرده ایم که «حدیث ثقلین» را از نظر سند تضعیف کرده باشد، و لذا تعجّبى ندارد اگر مى بینیم عدّه زیادى از بزرگان محقّقین عامّه بعد از ابن جوزى، او را در این کار تخطئه کرده و عملش را مردود دانسته اند.
و ما اکنون فقط به ذکر اسامى معدودى از کسانیکه ابن جوزى را نسبت به تضعیف سند «حدیث ثقلین» تخطئه کرده اند اکتفاء مى نمائیم:  
1 ـ سبط ابن جوزى ـ نواده دخترى او ـ در کتاب «تذکرة الخواصّ».
2 ـ حافظ سخاوى در کتاب «ارتقاء الغرف».
3 ـ حافظ سَمْهودى در کتاب «جواهر العقدین».
4 ـ ابن حجر مکّى در کتاب «الصّواعق المحرقة».
5 ـ عبدالرّؤوف مناوى در کتاب «فیض القدیر».
بسى جاى شگفتى است که: حدیثى را که اعلام محدّثین عامّه نقل کرده و صریحاً حکم به صحّت سند آن بلکه تواتر آن نموده اند، چگونه شخصى مانند ابن جوزى به خود جرأت داده و در سند آن مناقشه مى کند؟
تنها چیزى که موجب تسلّى خاطر انسان بوده که شخص بتواند این اعمال ناجوانمردانه که منشأ آن چیزى جز تعصّب در افکار و وهمیّات، و عناد نسبت به حقّ نیست را تحمّل نماید این است که: این جناب ابوالفرج ابن جوزى شخصى است که در نزد بزرگان عامّه به تعصّب و تعاند نسبت به حقّ معروف و مشهور بوده، و همگان متّفقند که این شخص در تضعیف احادیث یا جعلى شمردن آنها از بى پروائى خاصّى برخوردار است، لذا، تمام آنان، ابن جوزى را در این رفتار تخطئه نموده، و دیگران را از سلوک مسلک ابن جوزى جدّاً برحذر داشته اند.
و ما قبلاً مصادر معتبر «حدیث ثقلین» را ذکر کردیم، اکنون فقط اشاره اى گذرا به نام ناقلین این حدیث شریف مى نمائیم:
1 ـ مسلم بن حجّاج در کتاب «صحیح مسلم»، که البتّه همانطور که بیان شد حدیث را ناقص نقل کرده است.
2 ـ ترمذى در «صحیح ترمذى».
3 ـ ابن خزیمة (که در نزد عامّه مشهور است به: امام ائمّه حدیث) در کتاب «صحیح».
4 ـ ابو عوانه در کتاب «المسند».
5 ـ حُمَیدى در کتاب «الجمع بین الصّحیحین».
6 ـ رزین بن معاویه عبدرى در کتاب «تجرید الصّحاح».
7 ـ حاکم نیشابورى در کتاب «المستدرک».
8 ـ ابن اسحاق در کتاب «سیره».
9 ـ ضیاء مقدسى در کتاب «المختارة».
10 ـ بغوى در «مصابیح السّنّه».
11 ـ محاملى.
12 ـ ابن النجّار.
13 ـ نووى.
14 ـ حافظ مِزّى.
15 ـ شمس الدّین ذهبى.
16 ـ ابن کثیر دمشقى.
17 ـ حافظ هیثمى.
18 ـ جلال الدّین سیوطى.
19 ـ شهاب قسطلانى.
20 ـ ابن حجر مکّى.
21 ـ عبدالرّؤوف مناوى.
22 ـ زرقانى مالکى.
23 ـ ولى الله دهلوى.


(1) ابن جوزى کتاب دیگرى تألیف نموده بنام «الموضوعات» که در آن کتاب روایاتى را که به نظر خودش «جعلى» و دروغ است جمع آورى نموده است.
(2) العلل المتناهیة فى الاحادیث الواهیة: ج1/268، حدیث 432، چاپ دارالکتب العلمیّة ـ بیروت ـ 1403 هـ.ق.