فدک در فراز و نشیب ، نقد و بررسى حدیث انحصارى، روایات نقل شده و اضطراب علما

روایات نقل شده و اضطراب علما

با توجّه به نکات مطرح شده، دانشمندان اهل تسنّن در مقابل این حدیث به اضطراب افتاده اند، زیرا این روایت نقض ماجرا را، هم توسّط عمر و هم توسّط على علیه السلام و عباس در خود دارد، چرا که هم اقرار و پذیرش روایت «إنّا معاشر الأنبیاء...» را توسّط آن دو، و هم مطالبه فدک را در همان زمان(!!) در بر دارد. علاوه بر این ها ناسزاگویى عبّاس به على علیه السلام(!!) را نیز در بر دارد.
نَوَوى مى نویسد که قاضى عیاض از مازرى این گونه نقل مى کند:
ظاهر این ماجرا شایسته عبّاس نیست، و هیهات که حتّى برخى از این اوصاف در على علیه السلام باشد.
وى مى افزاید: اگر راهى براى تأویل آن نیابیم ناگزیریم که راویان آن را دروغگو بدانیم.
در ادامه مى گوید: و این باعث شده که برخى از محدّثین آن الفاظ حدیث را از نسخه خود حذف کرده است(1).
و ابن ابى الحدید در این مورد مى نویسد:

این حدیث آشکارا نشان مى دهد که على علیه السلام و عبّاس آمده اند تا ارثشان را طلب کنند، نه ولایت و حکومت را، و این موضوع از مشکلات است. چرا که ابوبکر در همان ابتداى کار موضوع را از ریشه برید و نزد عبّاس و على علیه السلام و دیگران تأکید کرد که پیامبر صلى اللّه علیه وآله هیچ ارثى نگذاشته، و عمر نیز او را در این ماجرا کمک کرد. پس چگونه ممکن است عبّاس و على علیه السلام بعد از وفات ابوبکر بازگشته باشند و براى موضوعى که تمام شده و امیدى به دست یابى آن نیست، تلاش کنند؟!

مگر آن که بگوییم: على علیه السلام و عبّاس گمان کرده اند که شاید عمر حکم ابوبکر را در این ماجرا نقض کند که این نیز بعید است، زیرا على علیه السلام و عبّاس در ماجراى گرفتن فدک، عمر را به همدستى با ابوبکر متّهم مى کردند.
مگر نمى بینید که عمر مى گوید: «من و ابوبکر را به ظلم و خیانت متّهم کردید»، بنا بر این چطور ممکن است که آن دو گمان کرده باشند که شاید عمر حکم ابوبکر را نقض کند و ارث آن دو را بدهد؟!(2).

(1) شرح صحیح مسلم: 12 / 59 حدیث 1757، باب حکم فىء از کتاب الجهاد والسیر.

(2) شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید: 16 / 229 و 230.