بیانات آیت الله علوی بروجردی به مناسبت شهادت امام جواد علیه السلام بعد از درس خارج فقه

جواد الائمه ع علی رغم تمام فشارها با اخلاق و معنویت خودشان، حتی در دل عمال عباسی نفوذ کرد

در آستانه شهادت امام محمد تقی جواد الائمه هستیم از این­رو چند جمله ای را برای تبرک و تیمن عرض می­کنم

امام جواد مصداق کامل متقی

   یکی از بهترین مصادیق در مورد متقیان، وجود مقدس امام محمد بن علی الجواد ^{علیه السلام} است. زندگانی امام جواد ^{علیه السلام} که در عنفوان جوانی و در سن کمتر از30 سال، شربت شهادت نوشید، برای همه طالبان هدایت درس آموز است؛ ایشان جوان‌ترین امامی هستند که به دست ظلمه به شهادت رسیدند.

 البته، مهم آن است که توجه داشته باشیم فشاری که از ناحیه حکومت بر امام جواد ^{علیه السلام} از ناحیه حکومت آمده بود، حتی قابل مقایسه با سختی دوران امام عسکری و امام هادی ^{علیهما السلام} نیست؛ یعنی این فشار، بسیار مضاعف است و علتش گسترش شیعه با سفر پدر بزرگوار ایشان به ایران و خراسان است که منجر به شهادت آن حضرت توسط مامون گردید و پس از این شهادت، مامون به عراق و بغداد برگشت و از روی تظاهر سعی کرد، تا با امام جواد ^{علیه السلام} به خوبی رفتار کند و در عین حال کاملا ایشان را حتی در خانه خودش زیر نظر بگیرد.

سفر امام رضا به ایران سبب توسعه معارف شیعه گردید

  وجود مقدس علی بن موسی الرضا ^{علیه السلام} با سفرشان به ایران و قبول ولایت عهدی که هنوز هم برخی نسبت به آن منتقد هستند، که البته انتقادات نیز به سبب حجیت قول و فعل معصوم، ناموجه و بی اعتبار است، اما این سفر، باعث شد که معارف اهل بیت ^{علیهم السلام} ، و ارزشهای واقعی اسلام در دنیا بسط پیدا کند ؛ به طوری که شیعه قبل از سفر امام رضا ^{علیه السلام} با بعد از سفر ایشان اصلا قابل مقایسه نیست و بسیار اوج گرفت.

ناکامی اهداف مامون از فراخوانی امام رضا به ایران

   البته، مامون می‌خواست که از این شرایط به نفع خودش بهره برداری کند و مخالفتها را با بنی عباس از بین ببرد و لذا، دست به دامن امام ^{علیه السلام} شد که ایشان را جلو بیاورد؛ اما وقتی امام رضا ^{علیه السلام} جلو آمد، عملا دست مامون نسبت به مقاصد خودش بسته شد؛ چرا در این وضعیت، علی بن موسی الرضا ^{علیه السلام} زمام دار و حاکم بر دلها بود و لذا، مامون تحمل نکرد؛ در حالی که وی در بین خلفای بنی عباس انسان فاضلی بوده و برخی آثار او هنوز وجود دارد. گاهی با بعضی از علمای عصر خودش در اثبات ولایت امیرالمومنین ^{علیه السلام} مناظره می‌کرد و بر آنها، غالب هم می‌شد؛ بنابراین، او آدمی بود که علماً معتقد بود که امامت برای علی بن موسی الرضا ^{علیه السلام} است و این مطلب را کاملا می‌فهمید، اما کسی بود که ریاست و مقام، برایش از خود امام ^{علیه السلام} اهمیت بیشتری داشت و لذا امام را مسموم کرد و در این مسئله نیز خیلی زیرکی به خرج داد که مردم متوجه نشوند؛ که البته عاقبت هم رسوا گردید؛ ولی به قدری زیرک بود که در بین علمای ما مثل جناب سید بن طاووس هنوز در این مسئله تامل دارد که آیا واقعا، مامون، امام رضا ^{علیه السلام} را کشته است؟

نقشه مامون درباره امام جواد برای پوشش شهادت امام رضا

  به هر حال، او در این قضیه رسوا گردید و لذا در مقام برآمد که به نوعی آب رفته را به جوی برگرداند و از این رو، پس از شهادت امام رضا ^{علیه السلام} به بغداد برگشت و امام جواد ^{علیه السلام} را زیر پر و بال خود گرفت، تا جایی که برخی خیال کردند که احساس پشیمانی داشته و در صدد جبران ما فات بود؛ اما واقعیت این نیست.

  واقعیت آن است که شیعه با سفر پر برکت امام هشتم به ایران، گسترش پیدا کرد و کلام و بیان اهل بیت ^{علیهم السلام} به همه جا رسید و معارف شیعه خودش را نشان داد و طبق این اصول، مردمی که توجهشان به امام رضا ^{علیه السلام} بود الان، به امام جواد ^{علیه السلام} توجه دارند و لذا، مامون سعی کرد که با جواد الائمه ^{علیه السلام} از در دوستی وارد شود و او را داماد خودش قرار داد؛ که در واقع به معنای آن بود که امام جواد ^{علیه السلام} تحت پوشش امنیتی در قصر خودش قرار گرفت و لذا، دوران زندگی آقا جواد الائمه ^{علیه السلام} در زمان مامون و بعد از او، در یک محدودیت عجیب و غریبی گذشته است؛ در حالی که وکلای حضرت، نسبت به زمان موسی بن جعفر ^{علیه السلام} و ارتباط ایشان نیز با مردم خیلی بیشتر شده است، درحالی که آنها در این مدت کم و با تمام این فشارها، باز هم برای امام مامور و جاسوس گذاشتند که یکی از آنها همسر خودش بود.

جاذبه امام جواد برای دشمنان

البته امام، علی رغم این فشارها با اخلاق و معنویت خودشان، حتی در دل عمال عباسی نفوذ کند، به طوری که یکی از بزرگترین مریدان و مخلصین ائمه، خود افراد دستگاه حکومت بودند. همچنین، آن حضرت توانست که با مردم نیز نامه نگاری کند و حتی در بعضی از موارد در امور مالی آنان، تصرف کند و خمس را زیاد و کم کند که ما در بحث خمس آنها را بیان کردیم.

لزوم توجه به میراث گرانقدر امام جواد

  آنچه امروز برای ما از امام جواد ^{علیه السلام} به جا مانده، میراث بسیار گران­قدری است که با توجه به اینکه شأن امام به خصوص امام جواد ^{علیه السلام} برای ما ناشناخته است، شایسته است تا بیشتر در مورد ظرف زمانی حیات آن حضرت بررسی کنیم و حوادث مختلفی که امام با آن مواجه بوده را دریابیم تا بتوانیم قدری از عظمت مقام امام را درک کنیم.

  به هر حال درآستانه شهادت این امام بزرگوار هستیم و حتما آقایان اهتمام داشته باشند که در مجالس عزا شرکت کنند و علاوه براینکه باید آقا علی بن موسی الرضا ^{علیه السلام} تسلیت بگوییم، در اینجا در کنار حضرت فاطمه معصومه ^{علیها السلام} هستیم و ایشان هم تعلق خاطر فوق العاده‌ای به امام جواد دارند، و باید برای عرض ادب و تسلیت به ایشان هم اهتمام ویژه‌ای داشته باشیم.